ਪਾਕਿਸਤਾਨ ’ਚ ਖੱਬੇਪੱਖੀ ਲਹਿਰ
ਅਨੁਵਾਦ: ਮਨਦੀਪ
ਸੰਪਰਕ: +91 98764 42052
(ਨੋਟ:- ‘ਸਮਕਾਲੀਨ ਤੀਸਰੀ ਦੁਨੀਆਂ’ ਦੇ ਜਨਵਰੀ 2015 ਦੇ ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਕ ਵਿਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅੰਦਰ ਖੱਬੇਪੱਖੀ ਲਹਿਰ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਈ ਹੈ। ਪਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਖੱਬੇਪੱਖੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਵੱਖਰੇ-ਵੱਖਰੇ ਪਹਿਲੂਆਂ ਤੇ ਝਾਤ ਪੁਵਾਉਂਦੀ ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਲੜੀਵਾਰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬੀ ਪਾਠਕਾਂ ਲਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕੜੀ ਵਜੋਂ ‘ਸਮਕਾਲੀਨ ਤੀਸਰੀ ਦੁਨੀਆਂ’ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਆਨੰਦ ਸਵਰੂਪ ਵਰਮਾ ਦੀ ਸੰਪਾਦਕੀ ਟਿੱਪਣੀ ਸਮੇਤ ਸ਼ਾਨੇਲ ਖਾਲਿਕ ਦੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਬਹੁਚਰਚਿਤ ‘ਹਸਤਨਗਰ ਕਿਸਾਨ ਸੰਘਰਸ਼’ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਟਿਪਣੀਆਂ, ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੇ ਸੁਝਾਵਾਂ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰਾਂਗੇ: ਅਨੁਵਾਦਕ)
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਨਾਮ ਆਉਂਦੇ ਹੀ ਸਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ‘ਚ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਜੋ ਤਸਵੀਰ ਬਣਦੀ ਹੈ ਉਹ ਅੱਤਵਾਦ, ਫੌਜ਼ੀ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ, ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਮੌਲਵੀਆਂ ਦੀ ਜਮਾਤ, ਕਸ਼ਮੀਰ, ਤਾਲਿਬਾਨ ਆਦਿ ਨਾਲ ਭਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਘੱਟ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ‘ਚ ਖੱਬੇਪੱਖੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਾਫੀ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਹੁਣ ਖਿੰਡਿਆਂ ਹੋਇਆ ਹੈ ਪਰ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਇਸ ਤੋਂ ਅਛੂਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। 1960 ਅਤੇ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ‘ਚ ਪਖਤੂਨਖਾ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦੇ ਹਸਤਨਗਰ ‘ਚ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ‘ਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਜਬਰਦਸਤ ਅੰਦੋਲਨ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਿਸਨੂੰ ਅੱਜ ਵੀ ਲੋਕ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਅੰਦੋਲਨ ਐਨਾ ਜਬਰਦਸਤ ਸੀ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਹੁਕਮਰਾਨਾਂ ਦੀ ਫੌਜ਼ ਵੀ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੀ ਅਤੇ ਇਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੇ ਇਲਾਕੇ ਨੂੰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਮੁਕਤ ਕਰਾ ਲਿਆ। ਜਗੀਰਦਾਰੀ ਵਿਰੋਧੀ ਇਸ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਧੜਕਣ ਹਾਲੇ ਵੀ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਝਲਕ 2002 ‘ਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਜਦ ਕੁਝ ਵੱਡੇ ਜਿਮੀਂਦਾਰਾਂ ਫੌਜ਼ ਦੀ ਮਦਦ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੀਆਂ ਉਹ ਜਮੀਨਾਂ ਵਾਪਸ ਲੈਣੀਆਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਮਿਉਨਿਸਟਾਂ ਨੇ ਜਬਤ ਕਰਕੇ ਬੇਜਮੀਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਵਿਚ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਮਜ਼ਦੂਰ ਕਿਸਾਨ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ‘ਚ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਫੌਜ ਨੂੰ ਨਾਕਾਮਯਾਬੀ ਮਿਲੀ ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਸੰਘਰਸ਼ ‘ਚ ਵੱਡੇ ਪੈਮਾਨੇ ਤੇ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ।
Harjinder Gulpur
Inni jankari nhi c . Dhanvad